कुनै पनि संगठनमा ग्राहक वा कर्मचारीहरुले आफ्नो गुनासो व्यक्त गर्न सक्दछन। गुनासो संगठन भित्रको बिवाद हो भन्न सकिन्छ। कुनैपनि संगठनले आफ्ना ग्राहक कर्मचारी तथा शेयर धनीहरुसँग सुमधुर सम्बन्ध कायम गर्नका लागि गुनासो समाधान गर्ने क्षमता राखनु पर्दछ।
गुनासो समाधान गर्ने तरीकाहरुः-
१. उचित प्रक्रियाको छनौट
गुनासो समाधान गर्नकालागि सर्बप्रथम उचित प्रक्रियाको छनौट गर्नु पर्दछ। जहाँ प्रत्येक प्रक्रियाका लागि एक बिज्ञको आवश्यकता पर्दछ। जसले गर्दा कुनै समस्या उत्पन्न नभइ समस्या समाधान गर्न सहज वातावरण सृजना हुन्छ। यसले गर्दा व्यवसायिक लक्ष्य हासिल गर्न तथा संस्थाको सफलतामा समेत सकारात्मक प्रभाव पर्न सक्दछ। त्यसैले कुनै कार्य बढाउनु अघि उचित प्रक्रियाको छनौट गर्न अत्यावसेक छ।
२ . समस्याको जाँच
यस चरणमा उत्पन्न भएको द्वन्द वा गुनासोको बिशिष्ट तरीकाले परिक्षण गर्नु पर्दछ। जुन बिभिन्न कारणहरुबाट उत्पन्न हुने गर्दछ त्यस्ता कारणहरु उत्पन्न हुनुका मुख्य स्रोतहरु पत्ता लगाइ तिनिहरुलाइ उपयुक्त संयन्त्रहरु प्रयोग गरी सहज वातावरणमा समाधान गर्ने प्रयास गर्नु पर्दछ। जस्ले व्यवसायलाइ सहजरुपमा संञ्चालन गर्न मद्धत गर्दछ। यस प्रक्रियाले संगठनलाइ गुनासो सम्बन्धि आवश्यक प्रमाण संकलन गर्न र उपयुक्त निर्णय लिनका लागि समेत सहज वातावरण सृजना गराउँदछ।
३. बैठकको तयारी
माथिका चरणहरु पार गरी सकेपछि यस चरणमा प्राप्त भएका प्रमाणहरुका बारेमा छलफल गर्नका लागि बैठक अत्यावश्यक हुन्छ। जसका लागि निश्चित स्थान तयार गरी आवश्यक सबैलाइ जानकारी गराउनु पर्दछ। यस चरणमा उत्पन्न भएका द्वन्द तथा गुनासोको समाधानका लागि आवश्यक सम्पुर्ण कार्यहरु सम्पादन गर्नु पर्दछ। जसले व्यवसायलाइ भविष्यमा कुनै पनि प्रकारको समस्या नल्याउने गरि निर्णयहरु तयार गर्नु पर्दछ।
४ . आफ्नो निर्णय लिने
यस चरणमा प्राप्त भएका प्रमाणहरुको बिश्लेषण पछि उपयुक्त निश्कर्ष निकाल्नु पर्दछ।सबै पक्षलाइ संन्तुष्ठ पार्ने प्रकृतिको तथा दोहोरो अर्थ नलाग्ने निर्णय तयार गर्नु पर्दछ जसले संस्थामा सुमधुर सम्बन्ध कायम गर्न मद्धत गर्दछ। यदि कुनै असंतुष्टि आएमा त्यसको उपयुक्त कारण खोजि त्यसलाइ समाधान गर्नु पर्दछ।जसले निर्णयकर्ताको कार्यमा सकारात्मक प्रभाव पर्नगइ संस्थागत सफलता समेत हासिल गर्न मद्धत गर्दछ।
५ . कार्यन्वयन गर्ने
छलफल पछि संस्थाले निर्णयमा आधारीत योजनाहरुको कार्यन्वयन गर्नु उपयुक्त हुन्छ र त्यस्ता समस्याहरुबाट बच्नका लागि केहि नयाँ प्रकृतिका कार्यहरुको थालनि गर्नु पर्दछ। निर्णयहरुबाट आएका कुराहरुको कार्यन्वयन गर्न अत्याश्यक छ। जसले चालु प्रक्रियाहरुमा फेर बदल समेत गराउन सक्दछ। त्यस कारण संगठनले सम्पुर्ण निर्णय तथा कागजात हरूको उचित व्यवस्थापन गरेर भविष्यमा आइपर्ने समस्याहरुको प्रमाणका रुपमा सुरक्षित राख्नु पर्दछ। यसले संगठनलाइ सहज रुपमा संचालन गर्न र भविष्यमा आइपर्ने बिभिन्न समस्याहरुबाट समेत बचाइ राख्न महत्वपुर्ण भुमिका निर्वाह गर्दछ।
